با افراد مشکل ساز چگونه برخورد کنیم؟1
شخصیت های دشوار، از جمله افرادی هستند که با آنها در محیط کار، روبه رو می شویم و به آنها متکی هستیم و با آنها زندگی می کنیم؛ بنابراین نحوه برخورد با این گونه شخصیت ها، می تواند ما را از فشار روانی و ناراحتی های بوجود آمده در محیط کار برهاند و ما را به عنوان عضو کارآمد و اثربخش سازمان معرفی نماید. هر روز در جامعه با شخصیت های گوناگونی برخورد می کنیم و نحوه برخورد آنها با ما، عکس العمل هایی را از سوی ما برمی انگیزد و احساس شادی و یا ناراحتی و اضطراب را در ما به وجود می آورد. در این میان در محیط کار خود گاهاً با شخصیت هایی برخورد می کنیم که با ما همکاری نمی کنند، زودرنج و حساس هستند، حالت تدافعی به خود می گیرند، حالت خصمانه دارند و یا حتی رفتاری بسیار غیردوستانه از خود نشان می دهند. این شخصیت ها با رفتار منفی که از خود نشان می دهند، مانع تلاش های ما برای ارایه کار مفید می شوند و گاهاً نتیجه منفی و معکوس از انجام کارها را به همراه دارند. به این نوع شخصیت ها، شخصیت های «دشوار» یا «مشکل ساز» گفته می شود.
چنان که گفتیم شخصیت های دشوار، از جمله افرادی هستند که با آنها در محیط کار، روبرو می شویم و به آنها متکی هستیم و با آنها زندگی می کنیم بنابراین نحوه برخورد با این گونه شخصیت ها، می تواند ما را از فشار روانی و ناراحتی های بوجود آمده در محیط کار برهاند و ما را به عنوان عضو کارآمد و اثربخش سازمان معرفی نماید.
الف) شخصیت های دشوار
باید توجه داشت که شخصیت های دشوار، بیشترین و عمیق ترین آثار منفی را بر افراد و سازمان ها دارند، بنابراین ضروری است که با برخی از این شخصیت ها، آشنا شویم.
ب) شخصیت های همه چیزدان:
افرادی هستند که فکر می کنند در همه زمینه ها، متخصص هستند و سعی دارند درباره هر موضوعی ابراز عقیده کنند، اما زمانی که اشتباه می کنند، اشتباه خود را قبول ندارند حتی حالت تدافعی به خود می گیرند و بر اشتباه خود اصرار می ورزند. از خصوصیات دیگر این افراد، تکبر و پرافاده بودن است.
ج) شخصیت های منفعل:
شخصیت های منفعل، چهره ای سرد و بی احساس دارند، به دیگران با بی تفاوتی نگاه می کنند و نگاه های خیره دارند، از اختلاف نظر و مناقشه یا چالش، به هر قیمتی که شده، اجتناب می ورزند و دوست ندارند عقیده و نظر خود را ابراز کنند.
د) شخصیت های مستبد:
شخصیت های مستبد، قلدری می کنند، حتی اگر لازم باشد، با چرب زبانی دیگران را وادر به کارهایی می کنند که ممکن است در نهایت به سود آنان تمام شود. شخصیت های مستبد به سادگی به دیگران توهین می کنند و زمانی که از دیگران انتقاد می کنند، انتقادشان همراه با قساوت و بی رحمی است. پرتوقع بودن نیز از خصوصیات دیگر این افراد است.
هـ) شخصیت های بله گو:
شخصیت های بله گو، در مقابل هر درخواستی، پاسخ بله می دهند و با هر پیشنهادی موافق هستند. این افراد قول انجام دادن هر کاری را می دهند، اما به ندرت به قولی که داده اند، عمل می کنند.
و) شخصیت های نه گو:
در مقابل شخصیت بله گو، شخصیت نه گو قرار می گیرد که در مقابل هر درخواستی پاسخ نه از آنها شنیده می شود. آنها منفی باف و بدبین هستند و کمتر از خود انعطاف نشان می دهد و وجود این نوع شخصیت در هر جایی، مانع از پیشرفت کارها می شود.
ز) شخصیت های شاکی:
فردی است که به قول معروف از زمین و زمان شکایت می کنند و در مقابل، برای تغییر اوضاع و احوال در جهت صحیح، اقدامی انجام نمی دهند. افرادی که دارای این شخصیت هستند، همیشه منفی گرا بوده و عیب جویی می کنند و با این کار خود، دیگران را از خود می رنجانند.
ح) شخصیت های حسود:
افرادی که دارای شخصیت حسود هستند، تاب تحمل رشد و پیشرفت هیچ یک از دوستان و همکاران خود را ندارند و اگر متوجه شوند یکی از دوستان و یا همکاران آنها مورد توجه قرار گرفته است، به روش مستقیم یا غیرمستقیم می کوشند وی را در نزد دیگران حقیر نمایند. همچنین این افراد سعی می کنند به گونه ای رفتار کنند که هرگز کسی متوجه حسد و گاه کینه ورزی آنان نشود.
پیشنهاداتی برای برخورد با شخصیت های دشوار
1) بیان سریع مقصود اصلی
سعی کنید مقصود اصلی خود را از ملاقات با شخصیت های دشوار، تقریباً فوری بیان کنید. سعی نکنید درباره یک موضوع، احساسی با این گونه شخصیت ها برخورد کنید و با صحبت کردن درباره موضوعات غیرمرتبط، هم وقت خود را تلف کنید و هم نتوانید مقصود و موضع خود را نسبت به رفتار منفی این گونه افراد، بیان نمایید.
2) اجتناب از حالت دفاعی و یا پوزش طلبی
توصیه می شود در هنگام احساس نیاز برای ملاقات و مذاکره با شخصیت های دشوار، از حالت دفاعی و یا پوزش طلبی اجتناب کنید. سعی نکنید در مقابل رفتارهای منفی شخصیت های دشوار حالت دفاعی به خود بگیرد، چرا که این گونه شخصیت ها زمانی که حالت دفاعی شما را مشاهده کنند، بیشتر رفتار منفی خود را ادامه خواهند داد. همچنین نباید در مقابل رفتارهای منفی این گونه افراد حالت پوزش طلبی به خود بگیریم چرا که با این کار خود، به شخصیت های دشوار اجازه خواهیم داد که در موقعیت های دیگر نیز رفتارهای منفی خود را تکرار کنند.
3) صمیمت دربرخورد با افراد دیگر در مقابل شخصیت دشوار
نباید سعی کنیم در برخورد با شخصیت های دشوار، موضع خصومت آمیز و دشمنانه به خود بگیریم، چرا که با انجام این عمل، بیشتر این گونه افراد را به واکنش های منفی وامی داریم. بنابراین توصیه می شود برای مواجهه با شخصیت های دشوار، به شیوه زیر عمل نماییم.با فرد دیگر با صمیمت رفتار کنیم تا شخصیت دشوار به چگونگی مواجهه و برخورد ما با خود و افراد دیگر توجه کند و با تعارض های تلخی که در برخورد با او و افراد دیگر رخ می دهد، متوجه موضوع شود تا سعی در اصلاح رفتار منفی خود نماید. به یاد داشته باشیم که برخورد و مواجهه همراه با خصومت و دشمنی با شخصیت دشوار، این برداشت را برای او تداعی خواهد کرد که برخورد خصومت آمیز ما، برای تلافی و یا تنبه او بوده است و در این صورت است