#صحیفه_سجادیه
#انس_با_صحیفه_سجادیه
#تولیدی
#به_قلم_خودم
شکر به خاطر بیماری!

بیماری یکی از پدیده هایی هست که با رنج و ناراحتی همراه است و هر از چند گاهی انسان را درگیر می کند.
عده ای آن را مایه ی بدبختی و بیچارگی انسان می دانند و تا می شنوند که فلانی فلان مریضی را گرفته آن را عذاب الهی قلمداد کرده ، دنبال چرایی مریضی و بیماری او هستند.
اما نگاه پیشوایان ما به بیماری ومریضی برای مومنان نگاه بسیار متفاوت و زیبایی است ، شکیبایی در برابر بیماری را رسیدن به مقامی می دانند که دستیابی به آن با هیچ عملی ممکن نیست.
پیامبر خدا می فرماید: انسان نزد خداوند درجه ای دارد که تنها با عمل خود به آن نخواهد رسید تا اینکه بدنش به بلایى گرفتار شود و بدین وسیله، به آن درجه دست یابد.1
گویا خداوند متعال نمی خواهد که بنده اش را به خاطر گناهانش همردیف با کافران ، در آتش جهنم بسوزاندبه همین خاطر است که تاوان اشتباهات هر چند کوچک را در همین دنیا قرار می دهد تا بنده اش پاک پاک به دیدار خدا برود.!!
یکی از یاران امام صادق علیه السلام می گوید که از حضرت شنیدم که می فرمود:
هر کس شبى بیمار شود و آن را نیکو بپذیرد و خدا را شکر و سپاس گوید، کفّاره شصت سال (عمر سراسر لغزش) او خواهد بود. راوى مى‏گوید: گفتم: معناى نیکو پذیرفتن آن چیست؟ فرمود: بر رنج و ناراحتى آن صبر کند.
امام سجاد علیه السلام شکر به خاطر بیماری را به گونه ای زیبا به تصویر می کشد .حضرت در دعای 15صحیفه سجادیه اینچنین خدا را حمد وثنا می کند:
… أَیُّ الْوَقْتَیْنِ أَوْلَى بِالْحَمْدِ لَکَ أَ وَقْتُ الصِّحَّهِ ..أَمْ وَقْتُ الْعِلَّهِ الَّتِی مَحَّصْتَنِی بِهَا، وَ النِّعَمِ الَّتِی أَتْحَفْتَنِی بِهَا، تَخْفِیفاً لِمَا ثَقُلَ ببِهِ عَلَیَّ ظَهْرِی مِنَ الْخَطِیئَاتِ، وَ تَطْهِیراً لِمَا انْغَمَسْتتُ فِیهِ مِنَ السَّیِّئَاتِ، وَ تَنْبِیهاً لِتَنَاوُلِ التَّوْبَهِ، وَ تَذْکِیراً لِمَحْوِ الْحَوْبَهِ بِقَدِیمِ النِّعْمَهِ وَ فِی خِلَالِ ذَلِکَ مَا کَتَبَ لِیَ الْکَاتِبَانِ مِنْ زَکِیِّ الْأَعْمَالِ، مَا لَا قَلْبٌ فَکَّرَ فِیهِ، وَ لَا لِسَانٌ نَطَقَ بِهِ، وَ لَا جَارِحَهٌ تَکَلَّفَتْهُ، بَلْ إِفْضَالًا مِنْکَ عَلَیَّ، وَ إِحْسَاناً مِنْ صَنِیعِکَ إِلَیَّ :3
،بار الها نمی‌دانم ستایش در کدام یک از این دو هنگامه شایسته‌تر است ،
آیا هنگام تن درستی؟
یا هنگام بیماری که مرا به آن آزمودی و آن را همچون نعمتی به من ارزانی کردی تا بار سنگین گناه را بر پشت من سبک گردانی و مرا از آلودگی‌های نافرمانی پاکیزه سازی و هشدارم دهی که توبه کنم و به یادم آوری که قدر نعمت پیشین را بدانم و زنگار گناه را از دلم بزدایم؟
و در این میان، چه بسیار کارهای پسندیده را که فرشتگان در کارنامه‌ی من بر قلم آوردند، بی‌آن که دلی در آن اندیشه کند و زبانی بدان سخن گوید و اندامی با آن به رنج افتد، بلکه هر چه بود، از فضل و بخشش و احسانِ تو بود در حقّ من*
1.الدعوات، ص172
2.ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 193
3.صحیفه سجادیه .دعای15.فراز 5-1

#تولیدی
#به_قلم_خودم
#صحیفه_سجادیه
#انس_باصحیفه_سجادیه
*أَسْرَعِهِمَا فَنَاءً!*
وقتی از غم و اندوه سخن به میان می‏آید، ذهن‏مان متوجه غم و اندوه ناشی از زیان دنیوی و از دست دادن نعمت مادی می‏شود و متوجه نیستیم که انسان در قبال کوتاهی در بندگی خداوند و از دست دادن نعمت‏های اخروی نیز باید غصه‏دار و غمناک گردد.
نسبت دنیا با آخرت نسبت محدود با نامحدود و متناهی با نامتناهی است. از نظر کمیت دنیا با آخرت قابل مقایسه نیست، چون عمر و زندگی دنیوی محدود و زندگی آخرت نامحدود و نامتناهی است، از نظر کیفیت نیز نمی‏توان دنیا را با آخرت مقایسه کرد. چون هم لذت‏های محدود دنیا در برابر لذت‏های نامحدود اخروی چیزی به حساب نمی‏آیند و هم ناراحتی‏ها و عذاب‏های محدود دنیا قابل مقایسه با عذاب‏های نامحدود اخروی نیستند. پس پسندیده نیست که انسان دل‏بسته لذت‏های محدود دنیوی، حیوانی و طبیعی گردد و این دل‏بستگی او را از لذت‏های اخروی باز دارد.
انسان باید بر رفتار و حالات روانی خود مسلط باشد و توجه داشته باشد که نعمت‏های دنیا وسیله‏ای برای آزمایش انسان هستند و در کنار لذت بردن از آنها باید بکوشد که دل‏بسته آنها نگردد ودر برابر از دست دادن بخشی از آنها نباید چنان محزون و ناراحت شود که از نعمت‏های بالاتر و ارزشمندتر، یعنی نعمت‏های اخروی محروم بماند. پس وقتی به جهت پیشامد مصیبت و گرفتاری ناراحت و محزون می‏گردد، به مقایسه آنچه از دست داده با آنچه بر اثر این ناراحتی از دست می‏دهد بپردازد. آن‏گاه وقتی دید آنچه بر اثر ناراحتی و اندوه از دست می‏دهد ـ نظیر نشاط برای عبادت، تمرکز در مطالعه و فکر، آرامش در زندگی و در خانواده ـ با ارزش‏تر از چیزی است که از دست داده، خود را از غصه و اندوه برهاند. چراکه اندوهی که انسان را از نشاط در زندگی و عبادت و نعمت‏های برتر باز می‏دارد نکوهیده و مذموم است
اگر کسی واقعا باور کرد که زندگی دنیا با زندگی آخرت قابل مقایسه نیست، لذات و آلام انسان در دنیا سطحی تر، و ادراکش در این جهان نسبت به ادراکی که در آخرت دارد ضعیفتر، و آثار حیات در دنیا نسبت به آثار حیات آخرت ناچیزتر است؛ و اگر باورش شد که دنیا محدود و متناهی است و آخرت نامحدود نامتناهی، و زندگی دنیایی انسان به زندگی اخروی او از یک چشم به هم زدن نسبت به یک عمر هزار ساله هم کمتر است و باور نمود که تحمل بعضی از زحمتها و مشقتها و ناکامیها در این جهان، سعادت و لذت ابدی را به دنبال دارد، برای چنین شخصی، تحمل این رنجها سهل، و کناره گیری از این لذتها قابل تحمل و حتی شیرین خواهد بود.
ولی، بسیاری از انسانها به خاطر ضعف ایمان و کمبود معرفت و شناخت، توجهشان و همین لذتهای پس مادی معطوف و در مسائل مربوط به زندگی دنیا متمرکز میشود و در نتیجه، دست به انجام کارهایی می زنند که عذاب آخرت را به دنبال خواهد داشت.

انسانی که ایمانش ضعیف و شناختش کم سو است، از لذتهای زودگذر چشم پوشی نمی کند، اگر ایمان او قوی باشد و از شناخت و معرفت آنچنان بالایی برخوردار باشد که گویا عذاب آخرت را می بیند، در اینصورت تحمل سختیها و گذشتن از لذتهای گناهان برایش آسان خواهد شد.
*خداوندمتعال* در نکوهش کسانی که دل‏بسته دنیا شده‏اند و با دل‏بستگی به دنیا و سرمست شدن از لذت‏های آن، از لذت‏های نامحدود آخرت صرف‏نظر کرده‏اند می‏فرماید: *«لیکن [شما ]زندگی دنیا را برمی‏گزینید، با آنکه [جهان ]آخرت نیکوتر و پایدارتر است.»*1.
همچنین در جایی دیگر می فرماید: *«لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَی مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ»*2؛ تا بر آنچه از دست شما رفت اندوه مخورید و بدانچه به شما داد شادمان نشوید و خدا هیچ گردنکش خودستا را دوست ندارد.
در صحیفه سجادیه که پس از قرآن و نهج البلاغه، بزرگ ترین و غنی ترین گنجینه حقایق و معارف الهی است و ملقب به خواهر قرآن است ، امام سجاد علیه السلام اینچنین دعا کرده و از خدا می خواهد :
*اللَّهُمَّ وَ مَتَى وَقَفْنَا بَیْنَ نَقْصَیْنِ فِى دِینٍ أَوْ دُنْیَا، فَأَوْقِعِ النَّقْصَ بِأَسْرَعِهِمَا فَنَاءً، وَ اجْعَلِ التَّوْبَةَ فِى أَطْوَلِهِمَا بَقَاءً :3*
*خداوندا هنگامى که در وضعى قرار مى‏گیریم که به ناچار مستحق خسارت در دین یا ضرر در دنیا مى‏شویم، پس کاهش را بر دنیاى ما که زود فانى مى‏شود وارد ساز، و عفو و بخششت را در دینمان که بادوام‏تر است قرار بده.*
1. اعلى: 16ـ17
2. حدید: 23
3.صحیفه سجادیه .دعای9.فراز2

#صحیفه_سجادیه
#انس_با_صحیفه_سجادیه
#تولیدی
#به_قلم_خودم
*شوق به تفضّل*!

امام سجاد علیه السلام در دعای 12 صحیفه موانع دعا را سه چیز می داند:
1. نادیده گرفتن فرمان الهی و غفلت از واجبات. 2. عمل به آنچه خداوند نهی کرده. 3. کفران نعمت.
و حسن ظن به خداوند متعال را از موجبات تفضّل الهی می داند.

*الهی …*

*سه خصلت است که نمی گذارد از درگاهت چیزی بخواهم *
*و فقط یک خصلت است که مرا به آن ترغیب می کند ؛*

*آن سه خصلت عبارتند از :*
*فرمانی که داده ای و من در انجامش درنگ کرده ام ،*
*و کاری که مرا از آن نهی فرمودی ولی من بدان شتافته ام ،*
*و نعمتی است که عطا فرموده ای ولی من در شکرگزاریش کوتاهی نموده ام *

*و اما تنها مساله ای که مرا به سویت می خواند :*
*تفضّل و مهربانی تو به کسی است که به آستانت روی آورده ،*
*و چشمِ امید به تو بسته است *(1)

1.صحیفه سجادیه دعای 12 فراز3-1

#تولیدی
#به_قلم_خودم
#صحیفه_سجادیه
#انس_با_صحیفه_سجادیه
*دعای عاقبت به خیری!*
طبق دستورات دینی، ما باید برای برآورده شدن حاجت و نیاز خود ، دست نیاز به سوی پروردگار عالم دراز کرده و نباید متکی به اسباب ظاهری باشیم، گرچه پروردگار عالم نعمتهایش را با واسطه به بندگانش می رساند. خداوند به موسی فرمود: هر چه را که احتیاج داری از من بخواه حتی *علف گوسفند و نمک طعامت را*.1
بنابراین همه چیز از اوست و همه ی نیازهایمان را باید از او بخواهیم از کمترین تا بیشترین!
انسان زیرک باید حاجت ها و خواسته هایش را اولویت بندی کرده و مهمترین ها را از خدا بخواهد .
یکی از این مهمترین حاجتها ونیازها ، دعا برای *عاقبت به خیری* است و در راس دعاهایمان *عاقبت به خیری *را بطلبیم ، که یکی از بزرگترین نعمت هاست!!
واقعا چه کسی می داند آخر کارش به کجا می‌رسد؟
*حر بن یزید ریاحی* اولین کسی بود که آب را به روی امام بست و اولین کسی شد که در راه او به شهادت رسید.
*عمر سعد* هم اولین کسی بود که به امام نامه نوشت و دعوتش کرد و اولین کسی شد که تیر را به سمت او پرتاب کرد!
چه بسیار افراد مقدّسی که نماز شب می‌خواندند، خمس می‌دادند و… امّا یک دفعه با یک شبهه یا یک سخنرانی گمراه ‌کننده، از همه چیز سرد شدند و دست به انکار همۀ عقاید زدند. به همین علت از شیعیان در آخرالزّمان خواسته شده است که برای حفظ دینشان، دعای مختصر و مشهور به *دعای‌غریق* را برای نجات و عاقبت به خیری خود زمزمه کند:
*یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِک*2
عاقبت به خیری آنقدر با اهمیت است که یکى از دعاهای اولیا و انبیای الهی دعا برای عاقبت بخیری بوده است: *وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرار» (آل ‌عمران/193) «تَوَفَّنِی‏ مُسْلِماً» (یوسف/101) «أَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ»* (یوسف/101
حضرت سجّاد(ع) در این زمینه گوی سبقت را از همه ربوده و درباره عاقبت به خیری دعای مخصوصی دارد.
امام (ع) در این دعا، بعد از این که یاد خدا را شرف و شکر او را فوز دانسته و درخواست می کند که همیشه به یاد او باشد. می فرماید: *و اذا نقضت ایّام حیاتنا، و تصرّمت مدد اعمارنا، و استحضرتنا دعوتک الّتی لابدّ منها و من اجابتها*؛3 و آن زمان که ایام حیات ما سپری شد و رشته عمرهایمان قطع شد، و دعوت تو(یعنی مرگ) که از آن و اجابت آن گریزی نیست، حاضر گشت،*فصلّ علی محمّدٍ و آله، و اجعل ختام ماتحصی علینا کتبة اعمالنا توبةً مقبولةً لاتوقفنا بعدها علی ذنبٍ اجترحناه، ولامعصیةٍ اقترفناها*؛پس بر محمّد و آل او درود فرست و پایان (کار ما و) آنچه را که نویسندگان اعمال ما ثبت کرده اند توبه مقبوله قرار بده، توبه ای که پس از آن ما را بر گناهی که مرتکب شده ایم و معصیتی که انجام داده ایم، سرزنش و توبیخ نفرمایی.»
حضرت علیه الاسلام در این دعا از خدا درخواست می‌کند که مهر پرونده‌ی عمر من ، توبه‌ی مقبوله باشد که *لَا تُوقِفُنَا بَعْدَهَا عَلَی ذَنْبٍ اجْتَرَحْنَاهُ*دیگر بعد از آن چیزی که من را متوقّف بکنند، بگویند: چرا این کار را کردی، از من سر نزده باشد.
پیامبراعظم(ص) بعد از ایراد خطبه شعبانیه در پایان آن شروع کرد به گریه، علی(ع) عرض کرد: ای رسول خدا(ص) چرا گریه می کنی؟ فرمود: یا علی! گریه ام برای آن چیزی است که در این ماه (ماه رمضان) بر تو وارد می شود گویا می بینم که برای پروردگارت نماز می خوانی در حالی که شقی ترین انسان و شقی تر از پی کننده ناقه ثمود، برانگیخته می شود پس ضربتی بر پیشانی تو وارد می سازد که بر اثر آن محاسنت (با خون) خضاب می شود، قال امیرالمؤمنین: فقلت یا رسول اللّه و ذلک فی سلامةٍ من دینی؟ فقال: فی سلامةٍ من دینک؛ امیرمؤمنان می گوید، گفتم: *ای رسول خدا این (شهادت) در حال سالم بودن دینم(و مسلمان بودنم) است، فرمود: (بلی) در حال سلامت دینت خواهد بود.*44
1. شیخ حر عاملی، وسایل الشیعه، ج 7، ص 32
2. بحارالأنوار، ج 52، ص 148.
3. صحیفه سجادیه دعای 11، فراز3
4. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج1، حدیث 53.

#تولیدی

#به_قلم_خودم

#صحیفه_سجادیه
#دعای_مکارم_الاخلاق

دعای مکارم الاخلاق ، برنامه انسان سازی
بیستمین دعای صحیفه سجادیه ، دعای مکارم الاخلاق، است که برنامه انسان سازی است و در آن سجایای انسانی و خلقیات کریمه بیان شده است .
در فراز اول دعای شریف مکارم الاخلاق ، امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
“وَ انْتَهِ بِنِیتِی إِلَی أَحْسَنِ النِّیاتِ: و نیتم را به بهترین نیتها منتهى ساز."1
محمد تقی فلسفی در کتاب “شرحی بر دعای مکارم اخلاق صحیفه سجادیه” در شرح این بخش از دعا می نویسند، در روایتى از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود:«العِبادَةُ ثَلاثَةٌ: قَوْمٌ عبدوا اللّه عَز و جلّ خوفاً؛ فتلک عبادَةُ العبید و قَومٌ عَبَدُوا اللّه تبارَکَ و تَعالَى طَلَبَ الثَّوابِ؛ فَتِلکَ عبادة الأُجَرَاءِ و قَوْمٌ عَبَدُوا اللّه عَزَّ و جَلَّ حُبّاً لَهُ؛ فَتِلکَ عبادَةُ الأحْرارِ و هِىَ أَفْضَلُ العِبادَةِ.» (2)
عبادت کنندگان سه دسته هستند: گروهى خداوند را از ترس عذاب جهنم عبادت مى‌ کنند؛ این عبادت بردگان است و گروهى خداوند را به طمع بهشت عبادت مى‌ کنند؛ این عبادت مزدبگیران است و گروهى خداوند را از روى عشق و محبت به او عبادت مى ‌کنند؛ این عبادت آزادگان است و این بهترین عبادتها است.
امام (علیه السلام) عبادت گروه اول و گروه دوم را عبادت خوانده و در ردیف عبادت گروه سوم ذکر فرموده است ولی عبادت گروه سوم را که به انگیزه محبت و دوستی خداوند انجام داده اند بهترین و برترین بندگی معرفی نموده و این عبادت کنندگان را گروه آزادگان و احرار خوانده است. تردیدی نیست که بندگی گروه سوم آنقدر عالی و رفیع است که نمی توان عبادت آنان را با عبودیت گروههای اول و دوم مقایسه نمود، ولی با اینکه بندگی گروه سوم در عالیترین مراتب بندگی و عبودیت قرار دارد امام (ع) عبادت گروههای اول و دوم را باطل تلقی نفرموده اند و عمل آنان را مشرکانه نخوانده است. به موجب این روایت و روایات دیگری نظایر اینها که در کتب حدیث آمده اگر کسی به قصد قربت و با نیت اطاعت امر باری تعالی به انگیزه رسیدن به بهشت یا رهایی از دوزخ خدا را عبادت کند و نماز بخواند عبادتی صحیح و مشروع انجام داده است .(3)
آری نیتهای خوب ، درجات و مراتبی دارد و امام سجاد (علیه السلام) در این دعا بهترین نیت ها را از خداوند متعال درخواست می کند:"وَ انْتَهِ بِنِیتِی إِلَی أَحْسَنِ النِّیاتِ: و نیتم را به بهترین نیتها منتهى ساز.”
1.صحیفه سجادیه دعای20 فراز1
(2) اصول کافی، ج2، ص10
3. شرح و تفسیر دعای مکارم الاخلاق، ص32